Osmanlı Padişahlarının asli görevleri ”Halife-i Müslimin” olarak Dar ül-İslam’ı Dar ül-Harb’a karşı savunmak, diyar-ı küfr’de ”ila-yi Kelime-t-Ullah” yapmaktır. Buda fetihler yaparak da İslamlığın yayılmasını gerektirir.

Kayıtlarda ”miri arazi” olarak anılan ülke toprakları devlete aittir. Ancak devletin tüzel kişiliğini Padişah temsil ettiği için kurumsal olarak onun şahsi mülküdür. Tatbikatta ise devletin tüzel kişiliğine vekaleten vesayet eder. Dolayısıyle bu dolaylı tasarrufu sırasında arazi üzerinde yaşayan, onu ekip, biçen reaya’ya İslam’ın hakkaniyet ilkelerine de uygun olarak davranmak zorundadır. Adaletli davranmayı ise Şer’i ve örfi hukuku uygulayan kadılar aracılığıyla sağlayacaktır.

Diğer taraftan Padişah Osmanlı ülkesini miri toprak rejimine uyarak ve vakıf arazileri kollayarak yönetmeli, devlet mülkünü koruyabilmek için özel mülkiyet hakkını kişilere son derece kısıtlı olarak vermelidir.

Halife olarak elden geldiğince İslam birliğini koruması gerekir. Mekke ve Medine’ye özel ihtimam göstermeli, müslümanların Hac farizalarını rahat ve korkusuzca ifa edebilmelerini sağlamalıdır.

Ehl-i İslam’ın, eshab-ı küfr karşısında iktisadi ve askeri bakımlardan dün (aşağı) vaziyete düşmesini önlemelidir.

Padişah’ın iradesi kanundur. Dolayısıyla herhangi bir uygulamayı kendi istediği biçimde çözümletecek bir hukuk kuralıdır. Kamu düzenini ve ”Padişahi hukuk” (ya da örfi Osmanlı hukuku) sağlar, ancak bu hukukun hükümleri şer’i hukukun kriterleri dışına çıkamaz ve onun kurallarına karşı olamaz. Başka bir deyişle Padişah’ın kanun sayılan emirleri de şer’i hukukun bir tür vesayeti altındadır. Üstelik uygulamada, Padişah yalnız şer’i hükümlere uymakla yükümlü değil, ecdadının çıkardığı kanunlarla, örneğin Teşrifat-ı Kadime gibi bazı geleneksel kurallar ile de sınırlanmıştır.